به گفته برخی از فعالان اقتصادی در حال حاضر وضعیت صنعت ایران در سال ۱۴۰۰ به مذاکرات وین و توافقات برجام گره خورده، زیرا عدم گشایش ارزی برای تسهیل در تامین مواد اولیه و ضعف تکنولوژیک در صنایع، می تواند چشم انداز رقابت پذیری صنعت ایران را دچال اخلال کند.
به گزارش مرور نیوز، در چند ماه گذشته که موضوع همکاری خارجی دوباره پررنگ شده است، دیدگاه های متفاوتی مطرح شد و برخی سرمایه گذاران اعلام کرده اند تا زمانی که سرمایه گذاری های جدید برای تولید محصولات برگشت مالی مناسب پیدا نکند باید بعد از توافقات برجام از همکاری خارجی خودداری شود، این در حالی است که بسیاری از فعالان صنعتی معتقدند رشد صنعتی در گرو توسعه فناوری و همکاری های جدید است.
رئیس کمیسیون صنعت ایران درباره وضعیت صنعت ایران در سال ۱۴۰۰ با اشاره به اینکه در حال حاضر وضعیت تامین ارز و فناوری دو فاکتور مهم در وضعیت صنعت ایران در سال جاری است، گفت: هم اکنون مذاکرات وین درباره برجام در جریان است و اگر زودتر به نتیجه نهایی برسد و تکلیف منابع ارزی ایران مشخص شود تامین مواد اولیه و تجهیزات برای بخش های صنعتی هم تسهیل خواهد شد، هرچند تاکنون در زمینه تامین مواد اولیه کمبود ارز بحرانی ایجاد نکرده و نیاز این بخش برطرف شده است، اما در سال جاری اگر مذاکرات طولانی شود و وضعیت درآمدهای ارزی کشور مانند روال گذشته باشد و منابع ارزی نیز به موقع به کشور تزریق نشود در آینده ممکن است تامین ارز واحدهای صنعتی با چالش روبرو شود، به همین دلیل نگرانی هایی برای این مساله در بین صنعتگران وجود دارد.
ابوالفضل روغنی گلپایگانی با بیان اینکه چندی است که خبرهای مثبتی درباره توافقات وین و آزادسازی منابع ارزی ایران منتشر می شود که در صورت تحقق می تواند چشم انداز مثبتی در صنعت سال ۱۴۰۰ ایجاد کند، افزود: همچنین در حال حاضر صنعت ایران تشنه ای تکنولوژی های روز است، زیرا برای ورود به بازارهای جهانی باید رقابت پذیر باشد و تولیدات با فناوری های قدیمی نمی تواند رقابت پذیری لازم را به وجود بیاورد. در واقع امروز فناوری های روز می توانند باعث کاهش هزینه و افزایش راندمان تولید شوند.
او با تاکید بر اینکه در سال های گذشته ایران توانسته بخشی از تجهیزات وارداتی خود را بومی سازی کند، اما همه اینها با فناوری روز نبوده است، اظهار کرد: به دلیل تنگناهای تحریمی ایران در سال های گذشته جنبش بومی سازی ایجاد کرده و بسیاری از محصولات در ایران بومی سازی شده اند، اما همه اینها از طریق فناوری های دست اول تولید نشده اند و برخی کالاها با فناوری دست دوم کشورهای دیگر در کشور ساخته شده اند، برای نمونه در سال های اخیر پالایشگاه ستاره خلیج فارس در ایران ساخته شده اما تکنولوژی روز دنیا در آن بکار نرفته و خودروهای که در سال های اخیر به بازار عرضه شده اند قابل رقابت با محصولات روز دنیا نیستند و اینها نشان دهنده عقب بودن تکنولوژی در ایران است.
روغنی گلپایگانی با اشاره به اینکه تکنولوژی تولید برخی محصولات در ایران با هزینه بالایی همراه بوده است، گفت: در حال حاضر نباید به اسم خودکفایی مانع ورود تکنولوژی به کشور شد، زیرا در حال حاضر ایران تکنولوژِی دست اول در اختیار ندارد و تولید کالا باکیفیت بالا و هزینه کمتر مستلزم بهره برداری از فناوری های روز است.
ادامه انحصار یا همکاری فناورانه؟
در سال های گذشته با تشدید شدن تحریم ها برخی صنایع مانند لوازم خانگی با چالش جدی مواجه شدند و بازار در حالی که در انحصار برخی تولیدکنندگان داخلی قرار گرفته بود محصولات جدیدی هم به بازار عرضه شد که بخش عمده ای از آن با همکاری شرکت های چینی ساخته شده است.
دبیر انجمن صنعت لوازم خانگی ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه همکاری فناورانه با شرکت های خارجی نباید محدودیت چندانی داشته باشد، گفت: در سال های اخیر که صنعت لوازم خانگی با کمبود روبرو بود بسیاری از شرکت های ایرانی در تولید محصولات جدید سرمایه گذاری کرده اند و حالا معتقدند این مساله در گشایش های بعد از توافقات لحاظ شود و تا چند سال کالاهای که آنها برای تولید آن در داخل سرمایه گذاری کرده اند واردات نشود تا سرمایه آنها برگشت بخورد.
عباس هاشمی افزود: در شرایط کنونی برخی از لوازم الکترونیکی ماند سشوار در ایران تولید نمی شود و شرکت های ایرانی هم روی آن سرمایه گذاری نداشته اند زیرا صرفه اقتصادی برای تولید آن در داخل وجود ندارد در برخی اقلام دیگر سرمایه گذاری های خوبی انجام شده که قابلیت تامین نیاز داخلی را دارند.
در حال حاضر بر هیچکس پوشیده نیست که ایران از نظر تولید کالاهای صنعتی از رقابت پذیری لازم برخوردار نیست، زیرا بسیاری از این کالاهای که در ایران تولید می شود یا با تکنولوژی قدیمی ساخته می شوند یا اینکه مونتاژی از محصولات و قطعات چینی است به همین دلیل در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن ندارد و حالا بسیاری از کارشناسان معتقدند در صورتی که توافقات حاصل شد نباید خود تحریمی و انحصار ادامه داشته باشد و باید زمینه ارتقای فناوری در داخل کشور ایجاد شود.
