دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی، گفت: انهدام محیط‌زیست، بنای بقای بشر است و حق بر محیط‌زیست، از اولویت حقوق شهروندی است و شهروندان می‌توانند از آلوده‌کنندگان، طالب خسارت باشند.

به گزارش مرور نیوز، الهام امین‌زاده در همایش «محیط‌زیست در منشور حقوق شهروندی»، افزود: برای مدت سه سال با رئیس‌جمهوری این منشور را نوشتیم و به مردم ارائه کردیم و نظرات جذب شد. 29 آذر 1395 منشور ابلاغ و اعلام شد که تمامی دستگاه‌ها تا 10 اسفند 1395 گزارش‌های خود را بدهند و بعد از تجزیه و تحلیل، این گزارش‌ها را ارائه کنیم.

وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط‌زیست گزارش خود را به موقع ارائه کرد که حاوی نکات مهمی از جمله آموزش به نوجوانان و نونهالان و همچنین برگزاری این همایش بود.

دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی، افزود: در دهه‌های اخیر نابودی تدریجی محیط‌زیست را شاهد بودیم و حق بشر برای برخورداری از محیط‌زیست سالم، اهمیت دوچندان پیدا کرده و هر چه جلوتر می‌رویم، همکاری بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی، ضروری‌تر به نظر می‌رسد.

امین‌زاده تصریح کرد: موضوع محیط‌زیست صرفا مطالبه مردم نیست و مشارکت مردم را هم می‌طلبد. شهروندان برای ایفای حق خودشان بر محیط‌زیست سالم باید مشارکت کنند. شهروندان همچنین باید در تصمیم‌گیری درباره محیط‌زیست و اجرای تصمیمات مشارکت داشته باشند.

وی افزود: وظیفه اطلاع‌رسانی بر عهده ماست که به شهروندان آگاه‌های محیط‌زیستی لازم را ارائه کنیم. بر اساس حق دسترسی آزاد به اطلاعات که در دولت یازدهم، آئین‌نامه‌هایش نوشته شد، غیر از اطلاعات محرمانه، همه بخش‌های خصوصی و دولتی باید اطلاعاتشان را در اختیار مردم قرار بدهند.

دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی اظهار داشت: «محیط‌زیست امن، سالم و شایسته» شعاری است که همه جا داده می‌شود. آیا حفاظت در برابر سموم خطرناک، حقی بر محیط‌زیست است؟ بله. آیا کلیه نباتات و جانداران و نسل‌های آینده، حقی بر محیط‌زیست سالم دارند؟ پاسخ مثبت است. «محیط‌زیست سالم» یعنی نمی‌توان به دلیل آلودگی‌های محیط‌زیستی در شهر، شاهد انسان‌های ناقص‌الخلقه باشیم. حق هر انسانی است که از وجود سالم برخوردار است. حق بر وجود، اولین حقی است که هر بشری دارد.

امین‌زاده خاطرنشان کرد: حق بر تنفس، فراتر از پوشاک و مسکن است. شهروندان حق دارند از هوای پاک و سالم تنفس کنند و بخش‌های مختلفی در این زمینه وظیفه دارند. حق سلامت و بهداشت محیط هم یک حق است.

وی ادامه داد: اگر انسان موجب بر هم خوردن زیست‌بوم شود، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به دنبال دارد. خشک شدن تالاب‌ها، تغییر مسیر رودخانه‌ها و از میان رفتن جنگل‌ها برای کسب منافع افراد خاص بوده است، اما به جسم و روح بسیاری از انسان‌ها و نسل‌های آتی آسیب می‌زند.

دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی گفت: بخش‌ خصوصی و بنگاه‌های دولتی که آلوده‌کننده هستند، مسئولیت مدنی دارند و شهروندان می‌توانند از آنها طالب خسارت باشند؛ بنابراین رژیم کافی برای این فرآیند وجود ندارد.

امین‌زاده بیان کرد: شهروندان باید حق واکنش و عمل داشته باشند و عاملان آلودگی به جامعه معرفی شوند.

وی با بیان اینکه پیشگیری در محیط‌زیست بسیار مهم است، گفت: بنابراین اگر عوارض، مالیات و جریمه بر آلوده‌کننده‌ها وضع کنیم، آثارش را خواهیم دید. در عرصه بین‌الملل نیز فعالیت‌های خطرناک فضایی و هسته‌ای، ایجاد آسیب می‌کند و کشورهای مختلف می‌توانند ادعای خسارت کنند. اگر در استفاده از سوخت‌های زیستی پایدار کوتاهی کنیم، می‌تواند برای ما مسئولیت‌آفرین باشد.

دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی با تأکید بر اهمیت دیپلماسی محیط‌زیست گفت: اگر قدیم از اقدام تلافی‌جویانه صحبت می‌کردیم، امروزه اقدام متقابل برای محیط‌زیست، سم و در رابطه با محیط‌زیست، فاجعه‌بار است؛ بنابراین در این حوزه باید تعامل، گفتگو و مشارکت کنیم.

امین‌زاده افزود: باید به شعار ریو «فرصت برای همه و تهدید برای هیچ‌کس» التزام پیدا کنیم، زیرا امروزه مسئولیت مشترکی داریم. اگر شهروند اهوازی مشکل ریوی پیدا کند، تمام منطقه در مقابل کانون‌های ریزگردها مسئولیت دارند.

وی در پایان گفت: عصیانگری بشر به اوج خود رسیده و مسئولیت تک‌تک شهروندان است که با کمک دولت، این عصیانگری مهار شود، زیرا انهدام محیط‌زیست بنایِ بقایِ بشر است. ما زمین را از نیاکان خود به ارث نبرده‌ایم، بلکه از کودکانمان امانت گرفته‌ایم.