‌"بشاگرد یا همان بشکرد" از شهرستان‌های تازه تاسیس با قدمت طولانی سه تا چهار هزار ساله دارای جایگاه ویژه در تاریخ استان هرمزگان بوده و یکی از مراکز دیدنی برای گردشگران در ایام نوروز است.

‌به گزارش مرور نیوز، بشاگرد یا همان سرزمین صخره و سنگ در 270 کیلومتری شرق بندرعباس واقع شده است که در سال 87 از بخش به شهرستان ارتقا پیدا کرد که به واسطه کوه‌های فراوان، جمعیت پراکنده‌ای دارد و شغل بیشتر آنان کشاورزی و دامداری است.

اصل و ریشه کلمه بشکرد برگرفته از زبان های باستانی پیش از تاریخ بوده، دو کلمه پشا یعنی (شکار) و گرد یعنی(جای) در کنار هم به معنای شکارگاه است و این بواسطه اینکه در زمان های قدیم بشاگرد زیستگاه گونه‌های زیادی از بز کوهی و قوچ بوده است.

در واقع بشاگرد ناحیه‌ای کوهستانی در جنوب ایران است و در جنوب شرقی استان هرمزگان قرار دارد و بنا بر نوشته‌های تاریخی و اشیا و سفال‌های کشف شده در این منطقه، دارای تمدن دیرینه‌ای است و از زمان‌های مسکون بوده است.

سفال‌های به دست آمده در این منطقه به سبک و شکل سفال‌های تمدن جیرفت است، قدمت این تکه سفال‌های شکسته که در جای جای بشاگرد دیده می‌شود، مورد تایید باستان شناسان قرار گرفته است.

 

فسایی در کتاب فارسنامه ناصری درباره محدوده بشاگرد چنین می‌نویسد: در ازای آن از بارز تا منوجان نزدیک به 30 فرسخ، پهنای آن از منوجان تا کوه شهری 10 فرسخ محدود است، از جانب مشرق و شمال به گرمسیرات کرمان و از سمت مغرب به بلوک رودان و احمدی و نواحی بندرعباس و از سمت جنوب باز به بلوچستان و در کتابش بشاگرد را از بلوکات فارس به حساب می‌آورد و کلمه بشاگرد را به معنی شکارگاه می‌داند.

گردشگران کشورمان که در این ایام به هرمزگان سفر کرده‌اند، می‌توانند بخشی از اوقات خود را صرف دیدن بشاگرد با جاذبه‌های فراوان از کوهستان، خانه‌های کپری، رودخانه‌ها و مناطق دیدنی دیگر و حتی آثار تاریخی آن دیدن کنند که برخی قدمت طولانی و بی نظیر است.

 

دوشاب خرما، سوغاتی تقویت اعصاب از بشاگرد هرمزگان

شیره خرما یا به اصطلاح محلی "دوشاب" از محصولات با ارزش غذایی بالا و تقویت کننده سلول‌های عصبی است که به روش سنتی توسط نخلداران منطقه بشاگرد تهیه و در بازارهای محلی به فروش می‌رسد و به عنوان سوغاتی نیز از آن استفاده می‌شود.

دوشاب همان شیره‌ای است که از خرماهای درجه دو و سه با کیفیت نسبی پایین با عملیاتی همراه با آب و حرارات بالا به دست می‌آید که برای این منظور خرما را در ظرف بزرگی ریخته و آن را به خوبی شست و شو می‌دهند و بعد از آبکش کردن آن را در دیگ بزرگ و جاداری ریخته و حدود دو تا سه ساعت بسته به نوع خرما می‌جوشانند.

بعد از حدود 10 تا 15 دقیقه جوشیدن خرما، به آن آب اضافه کرده و چنگ می‌زنند و زمانی که به طور کامل خرماها با آب حل شد، آن را در کیسه ریخته و آب آن را از تفاله جدا کرده، سپس آب جدا شده را دوباره روی آتش گذاشته تا غلیظ شود اما نه به اندازه‌ای که تلخ شود.

به طور معمول برای تهیه شیره خرما از ارقام رطب مضافتی، کریته و مرداسنگ استفاده می‌شود و در شهرستان بشاگرد نخل داران همه ساله در فصل تابستان و موقع برداشت خرما به روش سنتی به تولید این محصول می‌پردازند که مهم ترین خاصیت آن این است که شیره را روی خرما می‌ریزند تا این میوه برای مدت طولانی همچنان نرم بماند و از کرم زدن خرما جلوگیری کند و از این محصول در انواع شیرینی‌ها نیز استفاده می‌شود.

روش دیگری که به حفظ بیشتر مواد مغذی شیره خرما کمک می‌کند، این است که در آن از حرارت خبری نیست و خرماهای با کیفیت بالا، درون حصیرهایی از جنس برگ خرما ریخته می‌شود.

خرماها در اثر نیروی وزن برهم فشار آورده و شیره آن از میان منافذ حصیر خارج می‌شود، این شیره به طور کامل طبیعی و سرشار از مواد مغذی است و تمام فواید خرما را در بر دارد.

شیره خرما حاوی 75 درصد مواد قندی شامل قندهای گلوکز، فروکتور و ساکارز است، این ماده همچنین دارای دو درصد پروتیین، 2.5 درصد چربی و 2.1 درصد مواد معدنی است. دوشاب همانند شیره انگور کالری بسیار بالایی دارد و مصرف زیاد آن در افراد کم تحرک، باعث چاقی مفرط می‌شود و برای بیماران مبتلا به دیابت محدودیت مصرف دارد.

املاح موجود در شیره خرما شامل آهن منگنز، کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم و مس است و علاوه بر املاح معدنی، ویتامین‌های آ و ب نیز بخش مهمی از ترکیبات شیره خرما به شمار می روند، به طوری که در هر 100 گرم شیره خرما حدود 50 واحد ویتامین آ، .0.09 میلی گرم ویتامین ب، یک 0.1 میلی گرم ویتامین ب 2 و 0.22 میلی گرم نیاسین وجود دارد.

 

شیره خرما تقویت کننده سلول‌های عصبی

مصرف شیره خرما همراه با یک لیوان شیر نیم گرم (ولرم) به هنگام صبحانه باعث فعال شدن سلول های عصبی مغز می‌شود، آهن آن با افزایش گلبول‌های قرمز خون به رفع کم خونی، خستگی و رخوت کمک می‌کند.

کلسیم آن برای تقویت استخوان‌ها مفید است و مصرف کم آن به خانم‌های یائسه و کودکان در حال رشد توصیه می‌شود و شیره خرما همچنین می‌تواند سموم را از کبد دفع کند و ناراحتی‌های گوارشی را بهبود بخشد.

در زمان حاضر شیره خرما به روش صنعتی نیز تهیه می‌شود که بهتر است انواع خرماهای مرغوب و با کیفیت که دارای مجوز بهداشت و تاریخ مصرف است، انتخاب شود.

 

بشاگرد زیستگاه خرس آسیایی و پلنگ پارسی

بشاگرد زیستگاه خرس آسیایی و پلنگ پارسی است، به همین دلیل مورد علاقه دوستداران حیات وحش واقع شده و در فصل‌های مختلف سال پذیرای آنان است.

مردمان بشاگرد یا به عبارتی دیگر بَشکَرد هنوز برخی در خانه‌های محلی ساخته شده از شاخ و برگ درخت نخل زندگی می‌کنند که در برابر زلزله‌های گاه و بیگاه مصون بوده و استاندارد و ایمنی خود را از طبیعت گرفته است.

برخی از اهالی بشاگرد کفش خود را نیز که سُواس نامیده می‌شود را نیز با استفاده از برگ درختان نخل می‌بافند که سبکی و سادگی مهمترین ویژگی آن بوده و به عنوان یکی از صنایع دستی منطقه نیز شناخته می‌شود.

وجه تسمیه یا دلیل نامگذاری این شهرستان به عقیده کارشناسان بَش به معنای قسمت و کَرد به معنای انجام دادن است که از این اسم معنای قسمت شده یا قسمت کرده حاصل می‌شود.

بکارگیری نام صحیح و ریشه دار نقاط مسکونی و تاریخی از موضوعات مهم است، زیرا دلیل انتخاب نام بشکرد برای این منطقه پراکندگی فراوان جمعیت و نقطه نقطه بودن کانون‌های سکونت انسان این شهرستان است.

گویش های مردم هرمزگان از لحاظ زبان شناسی بسیار مهم است و کسانی که می‌خواهند لغت های اصیل فارسی را بشنوند، می‌توانند به شرق هرمزگان و مناطقی همچون بَشکَرد یا بشاگرد سفر کنند.

این شهرستان به واسطه بکر بودن طبیعت و نبود انواع آلودگی‌های صوتی و هوا، مکانی مناسب برای آرامش انسان‌های خسته از هیاهو و شلوغی زندگی ملال آور صنعتی است. آسمان شب در منطقه بشاگرد به گونه‌ای است که انسان می‌پندارد شیشه‌های آسمان را پایین کشیده‌اند و می‌توان سر را از پنجره زمین بیرون آورد و به تماشای ستارگان آسمان نشست. دوستداران ورزش قایقرانی نیز می‌توانند از دریاچه مصنوعی پشت سد سهران برای قایقرانی استفاده کنند.

دسترسی به منطقه ‌14 روستای بشاگرد(بشکرد) که زیستگاه خرس سیاه آسیایی، پلنگ پارسی است، دشوار بوده و نیازمند خودروهای پر قدرت است. بیشتر زمان‌ها حجم خوبی از آب شیرین در دسترس انسان است و برای سفر به این منطقه نیازی به همراه داشتن آب زیاد وجود ندارد.

 

کپر به معنای واقعی در بشاگرد وجود دارد

سبک زندگی و معیشت مردم آن منطقه چندان دست نخورده است،‌ زندگی در کپر و کپر نشینی دیدگاه افرادی که آن را برابر با محرومیت می‌دانند، متحول می‌کند. کپرنشینی را لطف بزرگی است که زندگی در آپارتمان هیچ گاه چنان لذتی نخواهد داشت. هنوز کپر به معنای واقعی در بشاگرد وجود دارد و ساکنان آن فقیر و محروم نیستند و مردم با وجود زندگی بسیار مرفه به دلیل پایبندی به باورها و اصالت خود آن را برگزیده‌اند.

کپر به عنوان بوم سازه‌ای متناسب با اقلیم جنوب کشور طراحی شده و نتیجه تجربه پیشنیان است و هیچ سازه‌ای امن تر از کپر در منطقه زلزله‌خیز بشاگرد نمی‌تواند باشد که در زمستان گرم و در تابستان خنک باقی بماند.

تعارض انسان و خرس و انسان و پلنگ در آن منطقه بالا است زیرا خرس برای تغذیه به مواد قندی نیاز دارد که برای رفع این نیاز وارد زمین‌های کشاورزی و نخلستان‌ها می‌شود.

مسافران می‌توانند با سفر به این منطقه صنایع دستی آنجا همچون سواس (صندل‌هایی سنتی که با استفاده از برگ‌های "داز" یک نوع خرمای تزیینی بافته می‌شود) خریداری و استفاده کنند.

 

صنایع دستی بشاگرد

سوزن دوزی و سواس بافی از جمله شاخص‌ترین این صنایع است که هریک ویژگی خاص خود را دارد. سواس بافت نوعی پاپوش سنتی با الیاف درخت خرما است که کاربرد بسیاری در منطقه بشاگرد و مناطق سخت و صخره‌ای دارد و قرن‌هاست که شکل کلی این پاپوش تغییر نکرده ولی نوع زنانه‌اش و سواس عروس با ترکیبی از نوارهای پارچه ای رنگی کمی متفاوت است و یک سواس را می‌توان برای اندازه‌ها یا به قولی سایزهای مختلف تنظیم و استفاده کرد.

هنر سوزن دوزی نیز از صنایع دستی مناطق شرقی هرمزگان است و از آنجایی که پوشش اغلب زنان این منطقه لباس‌های سوزن دوزی استریال کارگاه‌های خانگی بسیاری در مناطق شرق میناب تا شهر جاسک به این حرفه اشتغال دارند.