ترس از جریمه های آمریکا مانع شکوفایی برجام شده است

به گزارش مرورنیوز، دکتر «دانیال جوینر» کارشناس حقوقی، استاد دانشگاه آلاباما و نویسنده کتاب «برنامه هسته ای ایران و قوانین بین الملل» در سخنانی در این نشست تحت عنوان «توافق هسته ای: بعد از گذشت یک سال»، بیان داشت که بر اساس گزارش های منتشر شده از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به تمام تعهداتش پایبند بوده است. 
وی گفت: هر چند طرف غربی در 16 ژانویه سال جاری به تعهداتش در چارچوب ضمیمه دوم برجام با عنوان «تحریم ها و تعهدات مرتبط با آنها» جامعه عمل پوشاند... اما در بخشی از برجام اشاره شده است که آمریکا و اتحادیه اروپا بایستی از هرگونه مداخله ای در خصوص بهره برداری کامل ایران از منافع لغو تحریم اجتناب کرده و گام های مثبتی را برای اطمینان از اینکه ایران بتواند به بازار تجاری، مالی و فناوری دنیا دست پیدا کند، بر خواهند داشت. 
این کارشناس حقوقی بیان داشت: این تعهدات مثبت از سوی طرف غربی مشکل ساز شده است و اکنون سوال اینجاست که آیا آمریکا به اندازه ای که باید، گام های مثبتی را در راستای تعهداتش برداشته است یا خیر. 
وی با اشاره به اظهارات اخیر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل که واشنگتن را به عدم اجرای کامل تعهداتش در چارچوب برجام متهم کرد گفت: 'آنچه آمریکا تاکنون صورت داده، این بوده است که وزیر امور خارجه اش را به کشورهای مختلف اعزام کرده تا به بانک های خارجی به ویژه اروپایی بگوید که کار کردن با ایران در چارچوب برجام مشکلی ندارد. این در حالی است که بانک های خارجی به خوبی می دانند که نقض قوانین آمریکا، به معنای دریافت جریمه های سنگین از سوی وزارت دادگستری این کشور است.' 
جوینر گفت: آنچه آمریکا بایستی صورت دهد، این است که وزارت دادگستری اش دستورالعملی را صادر کنند که در آن چارچوب همکاری های اقتصادی با ایران به صورت شفاف مشخص شده و به بانک های بین المللی اطمینان دهد که تعامل تجاری با ایران بر اساس ضوابط مشخص شده، بلامانع است. 
وی افزود: 'هر چند وزارت خارجه آمریکا تلاش هایی را تاکنون صورت داده اما به نظر من، مشکل اصلی فقدان دستورالعمل مشخص از سوی وزارت دادگستری این کشور در این خصوص است.' 
دکتر انیسه بصیری تبریزی از اندیشکده «رویال یونایتد سرویس» (روسی) نیز در سخنانی در این نشست، نگرانی اصلی شرکت های تجاری در تعامل با ایران را جریمه های سرسام آور دولت آمریکا علیه ایران دانست و گفت: بانک های خارجی همچنان از تحریم های اولیه آمریکا علیه ایران می ترسند. 
وی افزود: هر چند شماری از بانک هایی که خارج از نظام بانکداری آمریکا فعالیت می کنند، روابط مالی شان را با ایران از سر گرفته اند؛ اما بانک های بزرگ که قادر به جا به جایی ارقام درشت و مورد اعتماد شرکت های بزرگ تجاری هستند، همچنان با ایران کار نمی کنند. 
بصیری تبریزی بیان داشت: احتمال دارد که معامله اخیر ایران با شرکت های ایرباس و بوئینگ که از سد دفتر کنترل سرمایه های خارجی آمریکا (اوفک) عبور کرد، مسیر را هموار کند اما ظاهر امر نشان می دهد که این پروسه بسیار کند و آرام خواهد بود. 
وی گفت: 'شرکت های بزرگ تجاری برای معامله با ایران بایستی به صورت جداگانه از 'اوفک' مجوز بگیرند که این امر سبب شده است که بسیاری از سرمایه گذاران خارجی به دلیل پروسه طولانی کسب مجوز، همچنان تمایلی به سرمایه گذاری در ایران نداشته باشند.' 
این محقق ایرانی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت که مساله ریسک پذیری سرمایه گذاری و تجارت از دیگر چالش هایی است که به رغم توافق هسته ای سبب شده است تا ایران نتواند به طور کامل از منافع برجام بهره برداری کند. 
بصیری تبریزی افزود: با این حال ایران در این مدت تلاش کرده است تا از طریق تقویت زیر ساخت های اقتصادی اش، معرفی دستورالعمل های مبارزه با پولشویی و اصلاح در نوع قراردادهای نفتی اش به منظور ایجاد جذابیت های تجاری برای طرف های خارجی، جایگاه خود را ارتقاء دهد. 
وی با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال آینده گفت: اکنون زمان مناسبی است که ایران از منافع اقتصادی برجام بهره مند شود. 
صنم وکیل، عضو اندیشکده چتم هاوس در امور خاورمیانه و شمال آفریقا نیز در سخنانی ضمن اشاره به موانع موجود در راه برجام گفت: همه می دانند که ورود شرکت های بزرگ تجاری به کشور رو به رشدی مانند ایران کار ساده ای نبوده ضمن آنکه این کشور تاکنون تحت تحریم بوده است. 
وکیل افزود: با این حال برخی از شرکت های خارجی وارد ایران شده و قراردادهای بزرگی را امضاء کرده اند و دورنمای خوبی برای گسترش روابط اقتصادی با ایران وجود دارد. 
وی تصریح کرد که گسترش روابط تجاری با ایران طول خواهد کشید و یک شبه این اتفاق نخواهد افتاد. 
این کارشناس سیاسی در پاسخ به سوال خبرنگار 'بی.بی.سی' در خصوص احتمال تاثیرگذاری اختلافات ایران و عربستان سعودی بر برجام گفت: این اختلاف تاثیری بر برجام نخواهد گذاشت چرا که دو طرف با اختلافاتشان کنار آمده اند. 
وی افزود: تنها در صورتی که یک طرف اقدام خارج از عرفی انجام دهد که بعید به نظر می رسد، ممکن است این تنش منجر به مقابله رو در رو شود.