منطقه آسیای میانه از زمان فروپاشی شوروی و با توجه به تحولاتی که در محیط بین‌الملل و در نتیجه حادثه 11 سپتامبر رخ داد، در نگاه آمریکایی‌ها اهمیت امنیتی و نظامی بسیاری یافت. کشورهای این منطقه در انتظار مشخص شدن پیروز انتخابات آمریکا هستند تا تغییرات احتمالی سیاست‌های کاخ سفید را پیش‌بینی کنند.
به گزارش گروه سیاسی مرور نیوز، آسیای میانه که از پنج کشور تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان و ترکمنستان تشکیل می‌شود، در دوره‌های مختلف و در نتیجه تحولات نظام بین‌الملل متأثر از چینش‌های متفاوت بازیگران بوده است. در این کشورها بیش از آنکه عناصر داخلی تعیین کننده سیاست‌ها باشد، رویکرد کشورهای قدرتمند و با نفوذ جهت‌گیری‌ها حکومت‌هایشان را مشخص می‌سازد.
وابستگی اقتصادی و نظامی این پنج کشور که در نتیجه تسلط روسیه تزاری و 45 سال حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی بر آن‌ها است، باعث شد پس از استقلال در سال 1991 مجبور باشند برای اداره امور کشور از سیاست تکیه به یک طرف پیروی کنند. منابع انرژی، موقعیت ژئوپلیتیکشان در مسیر راه تجاری آسیا و اروپا، نزدیکی به مرزهای چین و روسیه، همسایگی با افغانستان و اشتراکات فرهنگی با ایران باعث شد تا کاخ سفید توجه ویژه‌ای به این منطقه داشته باشد.
از زمان فروپاشی شوروی، ایالات متحده تلاش کرد با کمک به حفظ تمامیت ارضی این کشورها، انحصار روسیه را بر لوله‌های انتقال نفت و گاز منطقه بشکند. واشنگتن این فرصت را برای ساخت لوله‌های انتقال گاز از ترکمنستان به شبه‌قاره هند از طریق افغانستان از یک‌سو و به ترکیه و اروپا از طریق قفقاز از سوی دیگر غنیمت دانست.
همچنین آمریکا مبتکر طرح بنیاد لوله گاز از ترکمنستان به اروپا از طریق قفقاز و ترکیه نیز بود که هدفش رفع وابستگی از خطوط انتقال گاز روسیه و ایران بود. هرچند این طرح‌ها به جایی نرسید.
پس از حادثه 11 سپتامبر و تغییر نگاه صرفا اقتصادی آمریکا به آسیای میانه به نگاه امنیتی و نظامی، این کشورها در ازای دریافت کمک‌های مادی، تبدیل به پایگاه‌هایی برای انتقال نیرو و تجهیزات به افغانستان شدند. اما با خروج بخش عمده‌ای از نیروهای آمریکایی از افغانستان، حضور این کشور در آسیای میانه کمرنگ شد. با این حال در شرایط کنونی نگرانی از افزایش نفوذ چین و روسیه سیاستمداران کاخ سفید را متوجه این منطقه کرده است.
در این راستا در صورتی پیروزی نامزد جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برخی کارشناسان بر این باورند که توجه کاخ سفید به آسیای میانه کاهش خواهد یافت و منطقه به روسیه و چین واگذار می‌شود. در همین میان پولاد آخندف، تحلیلگر ازبکستانی نیز معتقد است با پیروزی کلینتون کمک به همگرایی کشورهای آسیای میانه و مقابله با نفوذ چین و روسیه از سوی آمریکا پیگیری می‌شود.
با این حال گروهی دیگر از تحلیل گران با این دید که سیاست‌های کلی کشورهای قدرتمند با روی کار آمدن اشخاص تغییرات عمده‌ای نخواهد کرد، بیان می‌کنند کلینتون یا ترامپ، تاثیری بر جهت‌گیری آمریکا در آسیای میانه نمی‌گذارد و آن‌ها همان روش پیشین را تنها با ابزارهایی متفاوت دنبال می‌کنند.
با این حال در فضایی که رهبران هر کدام از این کشورها بنا به منافع خود و تلاش برای افزایش زمان زمامداری‌شان به تحولاتی که ممکن است با تغییر رئیس جمهور در ایالات متحده به وجود آید می‌نگرند، بخش اعظمی از مردم در آسیای میانه چندان تمایلی به بحث و بررسی مسائل سیاسی و همین طور، انتخابات آمریکا، ندارند. ضمن آنکه افراد دارای گرایش‌های مذهبی از دونالد ترامپ با توجه به سخنانش در باره مسلمان‌ها خوششان نمی‌آید. همچنین با توجه به حضور میلیون‌ها کارگر مهاجر آسیای میانه در روسیه، مردم بیشتر رویدادهای سیاسی این کشور را دنبال می‌کنند، جایی که میلیون‌ها دلار به خانواده‌های مهاجر سرازیر می‌شود.
