با ادامه افزایش آمار مبتلایان به کرونا در ایران و ناهماهنگی های موجود در بین نهادهای مختلف برای مهار این بحران ، رهبر انقلاب به شخصه با ورود به مساله و بیان سخنانی صریح و بی سابقه در این زمینه حجت را بر مسئولان تمام کرد تا دیگر جایی برای بهانه آوری و اهمال باقی نماند.

به گزارش مرور نیوز، به نظر می رسد وضعیت کرونا در کشور به یکی از بحرانی ترین شرایط خود از ابتدا تاکنون رسیده باشد. آنچنانکه رهبر انقلاب اسلامی را نیز به صورت مستقیم وارد جریان مبارزه با این ویروس کرده تا به عنوان فرمانده کل قوا، هماهنگی های لازم را بین سازمان های مختلف انجام دهد. بخصوص آنکه طی یکی دوهفته گذشته انتقادهای تند و تیزی نسبت به عملکرد دولت و شخص رییس جمهور در مورد اداره کشور و مواجهه با کرونا منتشر شده بود. سخنانی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و حتی افکار عمومی نشانه ای از نگاه نگران و منتقد ایشان به روند عملکردی بخش های مختلف و مسئولان در رده های گوناگون داشت. اظهاراتی که به اعتقاد این عده؛ می تواند آغازگر فصل جدیدی در ادامه فرآیند مبارزه با کرونا در کشور باشد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار حضوری با رئیس جمهور و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا ، لازمه اِعمال مدیریت صحیح و مناسب را «اتخاذ تصمیم‌های قاطع حاکمیتی»، «اقناع افکار عمومی» و «همکاری همه دستگاهها و همچنین همکاری مردم» دانستند و افزودند: البته این همکاری فقط مختص مقابله با کرونا نیست بلکه باید در همه مسائل بخصوص مسائل سیاسی وجود داشته باشد زیرا کشور که دارای ملتی قدرتمند، نظام نوپدید و سخن جدید است، به‌طور طبیعی با مسائل مهمی در عرصه جهانی و داخلی مواجه است.

ایشان با ذکر اینکه هنگامی که وزارت بهداشت، مصادیق محدودیت را تعیین کرد، بقیه دستگاهها باید بدون در نظر گرفتن ملاحظات دیگر، آنها را رعایت و اجرا کنند و بر ضرورت ایجاد محدودیت های رفت و آمدی تاکید کرده و گفتند: کنترل دقیق مبادی ورودی کشور، محدودیت ترددهای غیرضرور بین شهری به همراه اقناع مردم و اِعمال سخت‌گیرانه ضوابط در ناوگان حمل و نقل شهری و محیط های عمومی، از جمله مصادیق محدودیت‌ها است که مسئولیت اصلی اجرا و نظارت، با شورای امنیت کشور و نیروی انتظامی است.

"آموزش همگانی درباره راههای شیوع و شیوه‌های پیشگیری به صورت محله‌محور و با استفاده از ظرفیت مساجد و بسیج و البته با محوریت وزارت بهداشت و همکاری وزارت ارشاد و صداوسیما» و «لزوم تصویب جرائم سختگیرانه برای افرادی که مرتکب تخلفات بزرگ از ضوابط بهداشتی می‌شوند» توصیه‌های دیگر رهبر انقلاب اسلامی به مسئولان برای مقابله با کرونا بود.

ایشان همچنین با اشاره به اهمیت مقابله با بیماری در روزهای اول آن، گفتند: بر اساس گفته متخصصان اگر در یکی دو روز اول، مبتلایان شناسایی و برای معالجه آنها اقدام شود، تلفات کاهش جدی خواهد یافت که این کار بسیار لازم است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر ضرورت «به حداقل رساندن مراجعات به دستگاههای اجرایی با افزایش خدمات الکترونیک»، مسئولان را به رعایت حداکثری ضوابط بهداشتی توصیه کردند و افزودند: متأسفانه گاهی برخی از مسئولان در رعایت مواردی مثل ماسک زدن به شیوه صحیح یا رعایت فاصله، کوتاهی می‌کنند که این بی‌اعتنایی‌ها بر رعایتهای عمومی مردم هم اثر منفی می‌گذارد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به سخت‌تر شدن شرایط زندگی برخی افراد و مشاغل با اجرای جرائم سخت‌گیرانه، خاطرنشان کردند: در این زمینه دولت باید بسته‌های حمایتی را در نظر بگیرد، ضمن آنکه خیّرین و مردم نیز باید وارد میدان شوند و به کمک این افراد بیایند چرا که این کار جزو بهترین کارها و برترین وسایل نزدیک شدن به خدا است.

رفع نیازهای وزارت بهداشت برای مبارزه بدون قید و شرط با کرونا از دیگر محورهای سخنان مقام معظم رهبری در این دیدار بود که در این زمینه ایشان با تأکید بر لزوم استخدام نیروی انسانی مورد نیاز وزارت بهداشت، از تحقیقات پژوهشگران برای دستیابی به دارو و واکسنِ مقابله با کرونا صمیمانه و عمیقاً تقدیر کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به اینکه برخی افراد بیکار شده در اثر کرونا، بیمه بیکاری ندارند، گفتند: تأمین اجتماعی موظف است برای حل این مشکل اقدام کند که البته در این قضیه نیز ورود خیّرین از برترین انفاق‌ها است. پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، آقای روحانی رئیس‌جمهور با بیان گزارشی از فعالیت‌های مقابله با کرونا در هشت ماه گذشته، گفت: برای مقابله با این ویروس فعلاً راهی جز رعایت ضوابط بهداشتی و پیشگیری وجود ندارد.

هشداری جدی!

اما شاید مهمترین و انتقادی ترین بخش سخنان مقام معظم رهبری به واکنش صریح و تند ایشان در مورد هتک حرمت مقامات بر می گشت. درحالیکه تنها چهارماه از دیدار ویدیویی رهبر معظم انقلاب با نمایندگان مجلس یازدهم و تاکید ایشان بر رعایت قانون و شرع در تعامل با دولت، می گذشت برخی اظهارات ساختارشکنانه در هفته های گذشته علیه دولت و شخص رییس جمهوری در مورد مهار کرونا سبب شد که ایشان بار دیگر مجبور به مداخله و میانجی گری شود و در تذکری جدی مسئولان را به خویشتنداری دعوت نمایند. حضرت آیت الله خامنه ای با انتقاد شدید و صریح از اقدام برخی‌ها در برخورد با دولت و رییس جمهوری و هتک حرمت ایشان گفتند: «هتک حرمت حرام است و انتقاد با هتک حرمت تفاوت دارد ضمن اینکه امروز کشور بیش از هر زمان دیگری به همکاری و اتحاد و انسجام نیاز دارد.»

ایشان تصریح کردند: " هتک حرمت در میان مردم حرام است و نسبت به مسوولان بیشتر، به خصوص در میان مسوولان بالای کشور. ممکن است انتقاد درستی داشته باشید، انتقاد کنید اشکالی ندارد اما انتقاد با اهانت و هتک حرمت متفاوت است اینگونه رفتارها و هتک حرمت، روش آمریکایی‌ها است."

همین چند جمله کافی بود تا بسیاری از منتقدان این روزهای مسئولان بلافاصله بعد از سخنان رهبری اطاعت محض خود را اعلام کنند. مجتبی ذوالنوری، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی که در هفته گذشته سخنان بسیار تندی را خطاب به دولت بیان کرده بود یکی از همین مسئولان بود که در حساب توییتری خود نوشت: «بسمه تعالی تبعیت از فرامین الهی رهبر عزیز و ولی امرم را از اوجب واجبات میدانم و تمام آبرو، هستی، و وجود خود را در اطاعت اوامرش تقدیم میدارم و در چارچوب تکالیف قانونی خود و تدابیر معظم له لحظه ای از احقاق حقوق مردم شریف غفلت نخواهم کرد».

واکنش های کرونایی

این موضع گیری صریح رهبری با واکنش های فراوانی از سوی مسئولان رده های مختلف نیز همراه بود. زالی، فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران بعد از این اظهارات؛ از لزوم آرایشی جدید برای مبارزه با کرونا خبر داد و با اشاره به جایگاه ویژه و خاص ستاد ملی مقابله با کرونا  گفت: به نظر می رسد در شرایط فعلی، آرایشی که در برخی از دستگاههای اجرایی وجود دارد متناسب و در اقتضای با سختی و صعوبت این بیماری منحوس نیست بنابراین بازآرایی نوین دستگاههای مربوطه و ایجاد یک آرایش نوین جنگی در مقابله با کرونا ویروس لازم است.

وی در ادامه گفت: طبیعتا اگر به دستور ریاست جمهوری وظایفی برای تمامی دستگاههای ذیربط تبیین شود و با نگاه دیده ورانه و ممیزی ستاد ملی مقابله با کرونا وظایف تمام این دستگاهها احصا شود؛ اگر احیانا کاری غیرمتعهدانه توسط دستگاهی صورت گیرد می تواند مکانیسم های مناسبی برای آنها اعمال شود.

نیاز به یک آیین نامه جامع پاسداشت مدافعان سلامت از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا که در برگیرنده همه وجوه و مولفه های معیشتی، تشکیلاتی، رفاهی و تسهیلاتی باشد از دیگر نکات مطرح شده توسط زالی بود.

وی در این سخنان اشاره ای هم به تنگنای نیروی انسانی متخصص در فرآیند مبارزه با این ویروس اشاره کرد و گفت:  فرایندهای متعارف موجود در جذب نیروی انسانی با  کندی روبروست و نیازمند این هستیم که یک بسته استخدامی کاملا متفاوت از سلوک فعلی اداری طراحی شود.

به گفته زالی آنچه امروزه از بیمه ها مستفید می شود بحث تجمیع حداکثری نیست. بنابراین الگوی مشارکت بیمه های تکمیلی و پایه باید تغییر کند و شکل متفاوتی بگیرد تا اسلوبی نوین از بیمه ها را در این مشارکت داشته باشیم.

وی با بیان این مطلب که در تصمیمات کرونا باید از یک داینامیسم مدیریتی برخوردار باشیم خاطرنشان کرد:  این امر به معنای تزلزل مدیریتی نیست. کرونا یک بیماری چند وجهی بسیار ملون است که می تواند تغییرات مختلفی ایجاد کند. بنابراین تصمیمات مقطعی  مثل برخی محدودیت های اجتماعی و خدمات مدنی و از این قبیل طبیعتا گذراست و باید به شکلی در هر استان یا ستاد آن استان مراقبت شود که ریتم اقتصادی مخدوش نشود .

 وی سپس اشاره ای هم به وضعیت بحرانی بسیاری از شهرها گفت: واقعیت این است که هم اکنون ۴۵ شهر کشور در حال حاضر در شرایط کاملا بحرانی به سر می برند تاکید کرد: به نظر می رسد که یک اسلوب جدیدی از نحوه راهبردهای ما در ستاد ملی باید مورد توجه قرار گیر د.

بخش بعدی سخنان زالی در واقع تاکیدی بر سخنان رهبر مقام معظم رهبری در مورد ضرورت توسعه خدمات رسانی های الکترونیکی بود که وی در این زمینه گفت: اگر امروز تجارت الکترونیک را برای مایحتاج عمومی مردم فراهم کنیم باید از تسهیلاتی بهره مند شوند. گمرک و عوارض باید کاهش یابد، مالیات کمتری پرداخت کنیم تا بتوانیم قیمت حوزه تجارت الکترونیک را کاهش دهیم. همه این مفاهیم در تهران بزرگ که بالغ بر یک میلیون نفر از مترو استفاده می کنند و بالاترین چگالی جمعیتی کشور را داراست می تواند بسیار نگران کننده باشد.

فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونای پایتخت، محدودیت سفرهای بین استانی را راهکار بسیار موثری دانست و تاکید کرد: اعمال این مداخلات نیاز به نظارت های جدی تری دارد و باید همه دستگاهها موظف شوند که تولید سفرها در کلان شهرها را به حداقل برسانند .

نقش شهرداری ها در کنترل این ویروس از بابت مدیریتی که روی سیستم حمل و نقلی دارند محور بعدی سخنان فرمانده ستاد کرونای تهران بود . زالی حمل و نقل عمومی در تهران را نیازمند توجه ویژه برشمرد و با اشاره به نیاز به ۱۲۰۰ واگن مترو در تهران خاطرنشان کرد که ظرفیت فعلی مترو تقریبا یک سوم کفایت واقعی است و ناوگان اتوبوسرانی  نیزدارای ۵۰۰۰ دستگاه است که کافی نیست.

قرنطینه مشاغل در 43 شهر

بحران بالاخره آنقدر بالا گرفته که ستاد ملی کرونا را مجبور به تعطیلی یک هفته ای مشاغل  در ۴۳ شهرستان کرد تا اگر لازم باشد این محدودیت ها تا دو هفته نیز افزایش پیدا کند. ضمن آنکه مقرر شده تا  کارمندان شهر تهران به صورت ۵۰ درصدی سر کار بروند و البته مدیران ادارات باید مراقبت کنند که کار مردم انجام شود و البته که دولت الکترونیک هم مابقی امور را پیش می‌برد.

در همین زمینه علی ربیعی، سخنگوی دولت با اشاره به انتقادهایی که در مورد جریمه شهروندانی که پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند تاکید کرد: ما قطعاً در سختگیری جریمه‌ها بیشتر اهتمام خواهیم داشت. البته ما قصدمان از جریمه‌ها پیشگیری و بازدارندگی است نه مجازات چرا که برخی واقعاً نمی‌خواهند رعایت کنند و ما باید جلوی این افراد را بگیریم.

ربیعی یادآور شد: در این زمینه و نظارت بر رعایت پروتکل‌ها نیروی انتظامی و بسیج و سایر نهادها به ما کمک خواهند کرد که کار به خوبی انجام شود.

وی درباره انتخاب سخنگو برای ستاد ملی مقابله با کرونا، اظهار کرد: امروز رهبری نکته‌ای گفتند که حرف‌ها میان اعضای ستاد چندگانه نباشد تا مردم میان حرف‌ها سرگردان شوند با این تذکر ممکن است که نیاز به بازنگری وجود داشته باشد که ما بتوانیم در بازآفرینی تشکیلاتی ستاد ملی کرونا موضوعات این چینی را در نظر داشته باشیم.

به گفته سخنگوی دولت  ۶ میلیون شغل رسمی و غیررسمی بعد از کرونا و از ماه اسفند در معرض تهدید قرار گرفته است که از این میان ۳.۵ میلیون شغل رسمی و ۲.۵ شغل غیررسمی بوده است.

علیرضا زالی فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران گفت: بالغ بر ۱۷ هزار و ۴۲۰ بازدید از صنوف در تهران در چند روز اخیر انجام شده که از این تعداد ۹ هزار و ۱۶۰ مورد تذکر گرفتند.

وی با ذکر اینکه بالغ بر ۴۷۰ مورد هم به تنظیم صورت‌جلسه منجر شده است آماری هم از جریمه های مردم داده و گفت: تا امروز بالغ بر ۳۱۰ مورد هم جرایم افرادی بوده که در خودروهای عمومی درتهران از ماسک استفاده نکرده‌اند. همچنین بازدید امروز منجر به پلمب ۱۲۲ واحد صنفی متخلف شده است.

انتقاد فوتبالی

با این وجود هنوز هم انتقادهای چهره های مختلف در مورد عملکرد مسئولان در مواجهه با این ویروس و مهار آن همچنان ادامه دارد. انتقادهایی که تا دنیای توپ گرد و مستطیل سبزنیز ادامه پیدا کرده است. یکی از تندترین این انتقادها، انتقادی بود که امیر قلعه نوعی، مهره نام آشنای دنیای فوتبال کشورمان داشته که  در استوری خود نوشت: «بدترین اتفاقی که این روزها افتاده، عادت کردن به خبرهای بد است. کرونا هر روز غم تازه‌ای به دل آدم‌ها می‌نشاند و انگار جز چند سخنرانی کلیشه‌ای قرار نیست اتفاقی بیفتد. کرونا روزانه، بیشتر از دفاع مقدس که هشت سال با آن روبرو بودیم، قربانی می‌گیرد و عزمی برای مقابله با آن نیست. دیگر چه اتفاقی باید بیفتد که یک تصمیم درست و قاطع بگیرید. یکبار هم شده جان و سلامت مردم برای شما در اولویت باشد.» برگزاری جلسات اضطراری و تهیه پیشنهادات لازم به منظور هماهنگی دستگاه‌های ذیربط برای مبارزه با آلودگی هوا در آستانه سرما و افزایش شیوع بیماری باتوجه به تأکیدات متخصصان بر نقش آلودگی هوا در گسترش شیوع بیماری.

همچنان جریمه

اوج گیری دوباره کرونا نیروی انتظامی را نیز به فکر انداخته تا به نوبه خود اقدامات جدیدی را برای مبارزه با این ویروس در نظر بگیرند. جریمه افرادی که پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند یکی از همین تدابیر بوده است. سردار حسین رحیمی در خصوص چگونگی برخورد پلیس در مواجهه با شهروندانی که ماسک نمی زنند، گفت: پلیس‌های تخصصی بعد از ابلاغ بخشنامه ستاد ملی مقابله با کرونا در پایتخت برای اعمال جریمه و تذکر به ناقضان پروتکل‌های بهداشتی به خط شدند؛ در یک هفته تا ۱۰ روز نخست نحوه برخورد پلیس به صورت تذکر و ارشادی بود اما از دو، سه روز گذشته برخورد با رانندگان و سرنشینان خودرو، مسافران مترو و اصنافی که در آنها ماسک زدن رعایت نمی‌شود انجام شده است.

رییس پلیس پایتخت اعلام کرد: در خودرو رانندگانی که ماسک نزنند ۱۰۰ هزار تومان و هر سرنشین نیز ۲۰ هزار تومان جریمه خواهد شد، اعمال جریمه برای تمام خودروها خواهد بود و فرقی ندارد که خودرو شخصی و یا جزو ناوگان حمل و نقل عمومی و تاکسیرانی باشد و در هر خودرو که  بیش از یک سرنشین داشته باشد باید ماسک زدن رعایت شود.

رحیمی افزود: در رابطه با واحدهای صنفی نیز برای بار اول تذکر، بار دوم یک میلیون تومان جریمه و بار سوم پلمب انجام خواهد شد.

رئیس پلیس تهران بزرگ با ذکر اینکه در دو، سه روز گذشته این کار شدت گرفته و جلسات هماهنگی داشته‌ایم گفت : امروز نیز جلسه‌ای با ستاد مقابله با کرونا خواهیم داشت. همچنین نکته‌ای را به عزیزان در وزارت بهداشت گفته‌ایم که به ما بگویند با توجه به پایش بیماران مراجعه کننده، ویروس کرونا در کدام بخش‌ها بیشترین شیوع را دارد و در آنجا آلودگی ایجاد می‌کند تا بتوانیم عمده قوا و تمرکز خود را در آن نقاط ایجاد کند.به گفته وی  وظیفه اصناف نیز این است که انتظامات خود را در مقابل در ورودی پاساژها و مال‌ها مستقر کرده و به افراد فاقد ماسک تذکر دهند .