رییس سازمان حفاظت محیط زیست در جلسه ای با حضور رییس دیوان محاسبات ضمن اشاره به چالش‌های متعدد محیط زیست ایران تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست باید قوی‌ترین سازمان کشور باشد.
به گزارش مرور نیوز، علی سلاجقه با اشاره به تاثیر بحران‌های داخلی و خارجی روی محیط زیست کشور خاطرنشان کرد: تغییر اقلیم سبب تغییر و تنوع زیستی و در نتیجه تنوع فرهنگ‌ها شده این در حالیست که محیط زیست ایران در جهان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند. لذا ما نباید رتبه خود را با دیگر کشورها مقایسه کنیم. در نایروبی کنیا موضوع پلاستیک مورد بحث قرار گرفت و از ۱۳ موردی که درباره آن بحث شد، سه مورد به تصویب رسید حتی در بحث پلاستیک نیز محدودیت‌هایی شامل حال ما شد.
وی افزود: در محیط زیست دو بحث اساسی باید در دستور کار قرار گیرد. این دو موضوع دیپلماسی داخلی و خارجی است. در بحث آب زمانی که سال ۹۰ وزرای محیط زیست کشورهای مختلف به ایران دعوت شدند، وزیر محیط زیست عربستان در این اجلاس شرکت نکرد. ما کانون‌های داخلی و خارجی آلودگی هوا و ریزگرد را شناسایی کردیم و ۲۷۰ میلیون هکتار از منشا این ذرات را می‌شناسیم. بیشترین مقدار ریزگرد که از خارج مرزهای ما وارد ایران می‌شود، از شبه جزیره عربستان است که با ما همکاری نمی‌کند.
ضرورت تقویت دیپلماسی خارجی
سلاجقه ادامه داد: مسائل محیط زیست بر ایجاد نارضایتی عمومی موثرند. مشکلی که در آب وجود دارد، تماما مربوط به داخل کشور نیست. ما درموضوع هیرمند مشکل داریم سد کجکی با ظرفیت ۱.۷ میلیارد متر مکعب وجود دارد و ما انتظار ورود ۲۱ متر مکعب آب در ثانیه را داریم همچنین سد کمال‌خان و پروژه گاپ ترکیه وضعیت آب مارا خطرناک تر از همیشه کرده، عراق نیز به این موضوع ورود نمی‌کند و ما تاوان این طرح‌ها را می‌دهیم. باید پذیرفت که ترکیه در حال مدیریت مسئله آب منطقه است. ما در حوزه زابل آبی نداریم که وارد هامون شود وهمه امید ما به هیرمند است. برای حل این مشکلات باید دیپلماسی خارجی تقویت شود.
وضعیت بغرنج سفره‌های آب زیرزمینی
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: سازمان حفاظت محیط زیست باید قدرتمندترین سازمان کشور باشد. ما جدول حقابه تالاب‌ها و رودخانه‌ها را بر اساس دوره کم‌آبی، میان آبی و پرآبی تنظیم و به وزارت نیرو دادیم. تخصیص این حق‌آبه‌ها از عهده ما خارج است و باید وزارت نیرو وارد عمل شود همچنین وضعیت سفره‌های آبی کشور نیز بغرنج است.
وی با بیان اینکه کارگروه پسماند توسط سازمان حفاظت محیط زیست هر هفته تشکیل می‌شود، اظهارکرد: سیاست‌های رهبری که درباره محیط زیست بیان شد و در این سال‌ها راکد مانده بود نیز به جنبش افتاده است. در موضوع آلودگی هوا وزیر کشور جلسه ای با حضور تمام طرف‌های مسئول برگزار کرد و وظایف، مسئولیت‌ها و درصد پیشرفت اقدامات دستگاه‌ها و به‌صورت کمی و کیفی مشخص شد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: وقتی موضوع موتورسیکلت‌های آلاینده به میان می‌آید، حرف از گازسوز کردن ۷۰۰ هزار موتور سیکلت و برچیده شدن موتورهای کاربراتوری می‌شود. در این مرحله باید مشخص شود که چه فرد یا نهادی مسئولیت اجرای این طرح را دارد. در این کارگروه مشخص شده که نقش استانداری، شهرداری و هرنهاد مسئول دیگری چیست؟
سلاجقه با اشاره به موضوع پسماند ادامه داد: در بحث پسماند نیز ما فضاسازی و فرهنگسازی می‌کنیم و در حال تکمیل زیرساخت‌ها هستیم همیشه می‌گوییم که فرهنگسازی را اول از دستگاه‌های اجرایی شروع می‌کنیم و در دستورالعمل‌ها بازبینی کرده‌ایم. ضوابط استقرار نیز مورد بازبینی قرار گرفته‌اند.
وی افزود: ما اطراف تهران ۴۸ لکه صنعتی داریم که بسیاری از واحدهای آن‌ها به صورت غیر مجاز فعالیت می‌کنند و آب و خاک را از بین می‌برند و آلوده می‌کنند. به همین علت است که سازمان حفاظت محیط زیست باید قوی‌ترین سازمان کشور باشد.علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.
محاسبه گردش مالی پول کثیف پسماند برای اولین بار
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: ما در زمینه پسماند برای اولین بار گردش مالی پول کثیف پسماند را محاسبه کردیم. کارگروه مدیریت پسماند ما نیز هر هفته تشکیل می‌شود.
اجازه اجرای طرح پتروشیمی در شمال کشور را نمی‌دهیم
سلاجقه با اشاره به پروژه ایجاد کارخانه پتروشیمی در شمال کشور گفت: این پروه به هیچ وجه مجوز زیست‌أمحیطی ندارد و ما جلوی آن خواهیم ایستاد. ما در سازمان حفاظت محیط زیست به هیچ کس اجازه نخواهیم داد که بدون اخذ مجوز زیست‌محیطی این طرح را اجرا کنند.
وی ضمن اشاره به وظایف زیست‌محیطی شهرداری‌ها اظهار کرد: شهرداری‌ها باید تکالیف خود را در حل مشکلات زیست محیطی انجام دهد. قرار بود که ۲۰ درصد از عوارض آلایندگی خرج محیط زیست شود اما الان این درآمد به جیب شهرداری‌ها می‌رود. وقتی مشکلاتی مانند معضل پساب - که وجه اشتراک معضلات شهری و زیست محیطی است - حل نشده چرا این بودجه به شهرداری می‌رود؟
سلاجقه درباره مدیریت تالاب‌ها به‌خصوص دریاچه ارومیه گفت: برای احیای دریاچه ارومیه طرح‌های سخت افزاری با موفقیت اجرایی شد و فاز دوم این طرح نرم افزاری است که آماده شده است. این طرح نرم افزاری برای مدیریت ارومیه، برنامه ای برای مدیریت همه تالاب‌های کشور است.
هنوز نقشه الگوی کشت نداریم
وی اضافه کرد: امروز مشکل ما دیگر مشکلات کمی آب نیست. کود و سمی که وارد آب‌ها می‌شود علاوه بر کمیت؛ کیفیت آب را نیز دستخوش تغییر کرده است. اینجاست که وزارت جهاد کشاورزی باید پاسخگو باشد. هنوز نقشه الگوی کشت در کشور ما وجود ندارد.
سلاجقه تاکید کرد: ارزیابی توان اکوسیستم در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست است. هر صنعتی که می‌خواهد راه اندازی شود، توسط ما قیمت‌گذاری می‌شود و بارگذاری تنها در صورت مقرون به صرفه بودن و حفاظت محیط زیست انجام می‌شود. ما در آخرین اقدام خود ۴۱۱ طرح که ارزیابی زیست محیطی ندارند را معرفی کردیم. مشکلات زیادی در قانون ارزیابی محیط زیست وجود دارد که باید برطرف و این قانون هرچه سریع‌تر آماده شود.
بودجه ناچیز محیط زیست
وی اضافه کرد: سامانه سازمان محیط زیست یکی از بهترین سامانه‌ها در کل سیستم دولتی است. این سامانه اشکالاتی نیز دارد و در تلاش هستیم تا برطرف شود. کل بودجه سازمان حفاظت محیط زیست ۲۰۰۰ میلیارد تومان است و با حسابی ساده می‌توان متوجه شد که این رقم در مقایسه با مشکلاتی که محیط زیست با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند چقدر ناچیز است.
وی ادامه داد: تیم صندوق محیط زیست بسیار جوان و کارآمد است. مقرر شده تا پول این صندوق صرفا برای ارائه تسهیلات و حل مشکلات زیست محیطی کشور استفاده شود. مشکلات زیاد است. ماده ۲۲ مکرر قانون نظام صنفی کشور به نظر می‌رسد که محیط زیست را حذف کرده و معادن بدون اجازه محیط زیست فعالیت می‌کنند. در معادن منطقه‌ای مانند نطنز به آستانه شکنندگی رسیده‌ایم و جاده سازی و معادن پوشش گیاهی را از بین برده‌اند. وجود این صندوق که برای هر موضوع یک بانک عامل قرار داده برای حل مشکلات زیست محیطی موثر است. صندوق 1000 میلیارد تومان اعتبار دارد و بانک‌ها نیز باید اعتبار خود را به این عدد اضافه کنند.
سلاجقه خاطرنشان کرد: طبق اعلام IUCN مناطق حفاظت شده باید ۱۷ درصد از مساحت کشور را شامل شوند. در کشور ما این عدد فعلا ۱۱.5 درصد است. در این محدوده مشخص شده، مردم زندگی می‌کنند. لذا ما تلاش می‌کنیم در کنار حفاظت، معیشت پایدار نیز داشته باشیم. محیط زیست موضوعی مردم‌پایه است در حالی که ترک فعل نهادهای دولتی زیاد است. سیستم حاکمیت باید به این مشکلات رسیدگی کند و مردم نیز باید سازمان حفاظت محیط زیست را پایش و بازخواست کنند.
سلاجقه در پایان گفت: استفاده از فناوری‌های نوین شرکت‌های دانش بنیان نیز می‌تواند کمک بسیاری به ما بکند. اگر ما بتوانیم از فناوری به جای نیروی انسانی استفاده کنیم تلفات به مراتب کمتری خواهیم داشت. وجود این تجهیزات موجب می‌شد که تعداد ۱۴۵ محیط بان شهید ما - که ۴۷ نفر آن‌ها شهید شناخته شدند - کمتر شود.
