کارشناسان می‌گویند که با گذشت ۲ سال از جنگ در اوکراین هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد جنگ به زودی پایان خواهد یافت.

به گزارش مرور نیوز، جنگ اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ (پنجم اسفند ۱۴۰۰) با حمله روسیه آغاز شد؛ حال پس از گذشت ۲ سال، پایان بزرگ‌ترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم قابل پیش‌بینی نیست.

این جنگ میلیون‌ها نفر را آواره کرده، چشم‌انداز ژئوپلیتیک اروپا را تغییر داده و با برهم زدن زنجیره‌های تامین، افزایش تورم و ایجاد نااطمینانی اقتصادی بزرگ، به اقتصاد‌های سراسر جهان، به‌ویژه غرب ضربه زده است. 

زمانی که جنگ آغاز شد، شاید تمام جهان انتظار داشتند که روسیه به سرعت بر دفاع اوکراین غلبه کرده و کی‌یف، پایتخت اوکراین را تحت کنترل بگیرد.

مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در آغاز فوریه ۲۰۲۲ به سران کنگره گفت که در صورت تهاجم تمام عیار روسیه، اوکراین ممکن است ظرف ۷۲ ساعت سقوط کند.

اکنون ۲ سال از آن زمان می‌گذرد و جنگ همچنان ادامه داشته و به اعتقاد کارشناسان وارد مرحله فرسایشی شده است.

وضعیت کنونی جنگ

در طول زمستان امسال، نبرد‌های شدید بین دو طرف ادامه داشته و تلفات سنگین انسانی برای آن‌ها به همراه آورده است.

ظرف چند ماه پس از تهاجم تمام عیار روسیه در ۲ سال پیش، ارتش اوکراین توانست نیرو‌های روسیه را به عقب‌نشینی از مناطق شمالی و اطراف کی‌یف، پایتخت، وادار کند و در اواخر همان سال، بخش‌های وسیعی از قلمرو شرق و جنوب را از نیرو‌های روس پس گرفت، اما اکنون، نیرو‌های روسی در استحکامات نیرومندی مستقر شده‌اند و اوکراینی‌ها می‌گویند مهماتشان روبه‌اتمام است.

نیرو‌های اوکراینی در اواسط فوریه از شهر آودیوکا در شرق این کشور که مدت‌ها صحنه درگیری سنگین بود، خارج شدند.

ارتش روسیه کنترل این شهر را به‌عنوان یک پیروزی بزرگ قلمداد کرد؛ از آنجا که آودیوکا دارای موقعیت استراتژیک است می‌تواند مسیر‌هایی را برای تهاجم به مناطق عمیق‌تر در خاک اوکراین هموار کند.

این بزرگ‌ترین دستاورد روسیه از زمان تصرف باخموت در ماه میه (اردیبهشت/ خرداد) گذشته بوده، اما آودیوکا تنها در ۲۰ کیلومتری شمال غربی دونتسک واقع شده، شهری اوکراینی که از سال ۲۰۱۴ در تحت کنترل روسیه بوده است.

کمک‌های مالی و نظامی به اوکراین

اتحادیه اروپا در آغاز فوریه ۲۰۲۴ بسته جدید ۵۰ میلیارد یورویی برای اوکراین را تصویب کرد؛ در طرف آمریکایی، ۶۰ میلیارد دلاری که ماه‌ها قبل به کی‌یف وعده داده شده بود، به دلیل وتوی نمایندگان جمهوری‌خواه همچنان در کنگره در بن‌بست قرار دارد.

اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین کمک‌کننده اوکراین است؛ براساس گزارش موسسه کیل، که کمک‌های نظامی، مالی و بشردوستانه وعده داده شده و تحویل به اوکراین را بررسی می‌کند، تعهدات اتحادیه اروپا بین ۲۴ ژانویه ۲۰۲۲ و ۱۵ ژانویه ۲۰۲۴ بیش از ۱۴۴ میلیارد یورو (چهارم بهمن ۱۴۰۰ تا ۲۵ دی ۱۴۰۲) است.

آمریکا هم به نوبه خود دومین تامین‌کننده بزرگ کمک به اوکراین بوده و به گفته موسسه کیل، بیش از ۶۷ میلیارد یورو متعهد شده است. 

اگر به‌طور انحصاری به کمک‌های نظامی که اوکراین به شدت به آن نیاز دارد نگاه کنیم، واشنگتن با تعهدات بیش از ۴۲ میلیارد یورو بزرگ‌ترین کمک کننده به حساب می‌آید.

بن‌بست درگیری

خط مقدم که تقریبا هزار کیلومتر امتداد دارد، در ماه‌های اخیر تغییر چندانی نکرده است؛ به گفته نیل ملوین، مدیر مطالعات امنیت بین‌الملل در موسسه خدمات متحد، این نشانه‌ای است که درگیری‌ها در حال حاضر در مرحله فرسایشی قرار دارد. 

وی گفت: ما واقعا در یک جنگ فرسایشی هستیم که در آن هر دو طرف تلاش می‌کنند، یکدیگر را فرسوده کنند.

ملوین اضافه کرد: هیچ یک از طرفین در حال حاضر ظرفیت شکست دیگری را ندارند؛ در حال حاضر نزدیک به ۱۸ درصد خاک اوکراین تحت کنترل روسیه است.

حدود ۷ درصد از این مقدار قبل از سال ۲۰۲۲ تحت کنترل روسیه درآمده بود؛ برخی کارشناسان می‌گویند که این جنگ در سال ۲۰۱۴ با تحت کنترل گرفتن شبه‌جزیره کریمه و مداخله روسیه در شرق اوکراین در منطقه دونباس آغاز شد. 

کارشناسان بر این باورند که ضدحمله اوکراین در تابستان ۲۰۲۳ شکست خورد.

ملوین معتقد است که اهداف تعیین شده در آغاز حمله با وجود تلاش قابل توجه اوکراینی‌ها و حمایت متحدانش محقق نشد؛ این اهداف شامل پیشرفت‌های قابل توجه و آزادسازی مقدار قابل توجهی از مناطق تحت کنترل روسیه بود.

این شکست ضربه بزرگی به روحیه و اعتبار ارتش اوکراین وارد کرده است؛ در غیاب پیشرفت در خشکی، کی‌یف چندین موفقیت در دریای سیاه به دست آورده است.

حملات اوکراین به نیرو‌های دریایی روسیه، کریدور غلات را برای صادرات اوکراین بازگشایی کرده است؛ هر دو طرف در تلاش هستند تا نیرو‌های خود را بازسازی کنند.

پیش‌نویس قانونی در اوکراین برای کاهش سن خدمت اجباری از ۲۷ به ۲۵ سال پیشنهاد شده است.

کارشناسان می‌گویند که نیرو‌های اوکراینی باید تلفات خود را که بسیار زیاد بوده، جبران کنند؛ آن‌ها همچنین باید به کسانی که در خط مقدم هستند، فرصت استراحت بدهند.

گفته می‌شود اکنون میانگین سنی نظامیان در خط مقدم حدود ۴۳ سال است؛ بنابراین کی‌یف با معضل پر کردن خلا نیرو‌های خود مواجه است. 

آیا امکان تشدید درگیری وجود دارد؟

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در اواسط فوریه هشدار داد که قرار دادن اوکراین در شرایط کسری تسلیحات به روسیه کمک خواهد کرد.

او در کنفرانس بین‌المللی امنیتی در مونیخ گفت که پوتین در چند سال آینده برای بسیاری از کشور‌های دیگر فاجعه ایجاد خواهد کرد، مگر اینکه غرب در برابر او بایستد.

کارشناسان و تحلیلگران می‌گویند که روسیه با موفقیت توانسته توان اقتصاد و صنایع نظامی خود را در تولید تسلیحات افزایش دهد و خود را برای یک جنگ طولانی‌مدت آماده می‌کند؛ این تحلیلگران گفتند که حرکت اروپا در مقابله با این وضعیت کند بوده و این هشداری بود که وزیر خارجه لهستان نیز داده است.