وزیر آموزش و پرورش درحالی مدعی شده که هنوز تزریق واکسن کرونا به کودکان و نوجوانان آغاز نشده و توصیه نیز نمی شود که تنها در آمریکا تاکنون بیش از ۴ میلیون شهروند بین ۱۲ تا ۱۸ سال واکسن های ساخت این کشور را تزریق کرده اند!

به گزارش مرور نیوز، محسن حاجی میرزایی ، وزیر آموزش و پرورش چند روز قبل تاکید کرد تمام تلاش ما بر این است که سال تحصیلی جدید که از مهرماه آغاز می شود به صورت حضوری باشد. وی اما در پاسخ به سوالی در مورد اینکه چرا برای آنکه خیال والدین و دانش آموزان و خطر ابتلای کودکان و نوجوانان به کرونا در مدارس کم شود، به آنها واکسن تزریق نمی شود؟ با بیان اینکه در تمام دنیا برای افراد زیر ۱۸ سال واکسن توصیه نمی‌شود، گفت: دانش آموزان واکسینه نمی شوند، در حال حاضر بیشتر کشورها فعالیت‌های مدارس را آغاز کردند و باید با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مدارس دایر شوند؛ چراکه خطرات و تبعات دوری دانش آموزان از مدارس به شدت نگران کننده است و تاثیرات پایداری در زندگی و آینده آنها می گذارد. گفت: همه تلاش این است که شروع سال تحصیلی به صورت حضوری باشد، چون مهم ترین تجربه از دوران کرونا این بود که معلم و مدرسه جایگزین ندارد.

اما به نظر می رسد این پاسخ آقای وزیر کاملا مغایر با رویه های علمی و پزشکی در جهان باشد! کافی است جناب وزیر  تحقیقی کوتاه در بین اخبار وطنی بکند. همین هفته اول خردادماه بود که یکی از خبرگزاری های کشورخبرداد که اتحادیه اروپا تزریق واکسن کروناویروس برای کودکان ۱۲ تا ۱۵ ساله را تایید کرد.

آژانس دارویی اتحادیه اروپا (EMA) در این خبراعلام کرد: تزریق واکسن کروناویروس فایزر برای کودکان ۱۲ تا ۱۸ ساله مورد تایید است.

براساس این خبر ایالات متحده و کانادا نخستین کشورهایی بوده اند که تزریق واکسن کرونا به کودکان را آغاز کرده و گفته می شود آلمان نیز به تزریق این واکسن برای کودکان چراغ سبز نشان داده است. گرچه در بین کشورهای اروپایی رومانی پیشتاز است و به عنوان اولین کشور این قاره واکسیناسیون کودکان بالای ۱۲ سال را قبل از تایید بروکسل از چند روز قبل آغاز کرده است.

همچنین رئیس استراتژی واکسن آژانس دارویی اتحادیه اروپا به یکی از خبرگزاری ها گفته است که کودکان گروه سنی ۱۲ تا ۱۵ سال به تزریق دو دُز از واکسن با فاصله حداقل سه هفته ای نیاز دارند.

سازمان جهانی بهداشت در این بیانیه از دولتها خواست تا از واکسیناسیون کودکان در برابر بیماری کووید-۱۹ پیش از تزریق واکسن به افراد مسن و در معرض خطر خودداری کنند.

این درخواست سازمان جهانی بهداشت پس از آن مطرح شد که کانادا تزریق واکسن فایزر به کودکان را تایید کرد و سایر کشورهای ثروتمند نیز قرار است این رویه را دنبال کنند.

چرا اختلاف نظر؟

با این وجود ولی، هنوز بین کشورهای مختلف در مورد ضرورت اولویت تزریق واکسن کرونا به کودکان اختلاف نظرهایی جدی وجود دارد. در این عرصه، گروهی معتقدند که تا قبل از واکسیناسیون شهروندان مسن و اقشار آسیب پذیر نباید واکسیناسیون کودکان آغاز شود. این گروه معتقدند که سیستم ایمنی کودکان از بزرگسالان متفاوت است. آنها می گویند که براساس گزارش های بهداشت جهانی، هم‌اکنون، توصیه نمی‌شود که از واکسن‌های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی برای گروه سنی پایین‌تر از ۱۶ الی ۱۸ سال (بسته به نوع واکسن مورد اشاره) استفاده شود، حتی اگر آنها در یک گروه با ریسک بالا باشند. کودکان در آزمایش‌های ابتدایی واکسن کرونا حضور نداشتند، بنابراین اکنون اطلاعات درباره ایمنی و یا اثرگذاری واکسن بر کودکان زیر ۱۶ سال ناچیز بوده یا أصلا وجود ندارد.

از سویی آنها به گزارش سازمان جهانی بهداشت نیز استناد می کنند که پیشتر اعلام کرده بود، کشورهای ثروتمند باید برنامه واکسیناسیون کودکان را به تعویق انداخته و واکسن‌های تخصیص داده شده برای کودکان را به دیگر کشورهای جهان اهدا کنند. به عبارتی آنها مدعی اند که این شیوه می تواند روند ایمن سازی اقشار آسیب پذیر را مختل نماید. اما در عوض گروهی دیگر براین باورند که باید کودکان و بخصوص دانش آموزان باید در اولویت تزریق واکسن های کرونا باشند.

پروفسور النور رایلی، ایمیونولوژیست دانشگاه ادینبورگ یکی از همین کارشناسان است معتقد است، چنانچه امکان عرضه نامحدود واکسن وجود داشته باشد، می‌توان افراد بالای ۱۲ سال را واکسینه کرد، اما در حال حاضر چنین چیزی وجود ندارد.

یک بحث مطرح علیه واکسیناسیون کودکان این است که این گروه سنی به طور نسبی کمتر از مزایای واکسیناسیون برخوردار می‌شوند.

پروفسور آدام فین، عضو کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمن سازی بریتانیا گفته است: "خوشبختانه یکی از معدود موارد خوب در مورد این همه‌گیری آن است که کودکان به ندرت به این ویروس مبتلا می‌شوند."

موارد ابتلا در کودکان تقریبا همیشه خفیف یا بدون علامت است که در مقایسه با گروه‌های سنی بالاتر که در اولویت واکسیناسیون قرار دارند، بسیار مغایرت دارد.

حتی در حال حاضر در بریتانیا، کودکان با مشکلات پزشکی که باعث افزایش خطر ابتلا به کووید در بزرگسالان هم می‌شوند، واکسینه نمی‌شوند. واکسیناسیون تنها به آن دسته از کودکانی که از نظر سلامتی در "معرض خطر زیاد قرار دارند و ابتلا به کووید عوارض جدی برای آن ها خواهد داشت" توصیه شده است.

واکسن‌ها به طور باور نکردنی ایمن هستند، اما خطرات و فواید آن هنوز هم باید به دقت سنجیده شود.

نگاهی به گزارش های علمی

از منظر متخصصان علم پزشکی، واکسیناسیون قبل از هر چیز برای حفاظت فرد در مقابل بیماری است. تنها در این صورت است که مزایای واکسیناسیون برای عموم مردم مشاهده می‌شود. بحث محافظت از کودکان در برابر کرونا به اندازه محافظت از افراد مسن در برابر این بیماری اولویت ندارد، زیرا احتمال ابتلای آنها بسیار کمتر از بزرگسالان است.

در حقیقت فرض بر این است که بخش قابل توجهی از کودکان یا نوجوانان مبتلا به کرونا، بدون علائم یا با علائم خفیف بیماری روبرو می‌شوند. با این حال در میان کودکان نیز شاهد بروز بیماری به شکل شدید آن یا حتی مرگ بر اثر کرونا بوده‌ایم.

همچنین اثرات طولانی مدت بیماری، که گاهی اوقات ماه‌ها پس از ابتلا ظاهر می‌شوند، نه تنها در بزرگسالان بلکه در میان خردسالان نیز مشاهده می شود اما هنوز مدت زمان و تعدد این موارد چندان مشخص نیست.

با این وجود، چنین اظهار نظرهایی دلیلی براین نمی شود که واکسن کرونا برای کودکان تاثیرگذار نبوده یا مضر باشد. کمااینکه شرکت فایزر می گوید کارآزمایی های بالینی واکسن کووید-۱۹ این شرکت در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ساله نشان دهنده واکنش قوی سیستم ایمنی و کارآیی صد درصدی آن است.

کریستیان دورستن، ویروس شناس مطرح آلمان اخیراً در این باره گفته است: «به نظر می‌رسد که اثرات طولانی مدت در کودکان بیشتر از بروز بیماری به شکل حاد در آنها است.»

منظور وی از بیماری"حاد" نظریه هایی است که در مورد ابتلای کودکانی که واکسن کرونا تزریق کرده اند، به سندرم التهابی چند سیستمی مطرح می شود. این عارضه، التهابی است که می تواند کودکان را از همان دوران دبستان تا بلوغ مشایعت کند.

به گفته این کارشناس، در نهایت قرار دادن کودکان در اولویت واکسینه شدن یا اولویت بخشیدن به بزرگسالانی که در نتیجه ابتلا به کووید-۱۹ در جایی دیگر در جهان جان خود را از دست می‌دهند، تصمیمی سیاسی است.

با تمام این تفاصیل به گفته راشل والسنکی، مدیر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC)  تا کنون ۴ میلیون کودک و جوان زیر ۱۸ سال در آمریکا علیه ویروس کرونا مصون‌سازی شده‌اند.

رد دوباره سخنان وزیر!

مسعود مردانی، متخصص بیماری های عفونی و عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا با رد ادعای وزیر آموزش و پرورش گفت: اصلا این ادعای آقای وزیر قابل قبول و مستند نیست. چرا که الان چند ماهی است که تزریق واکسن های مدرنا و فایزر آمریکایی، به کودکان و نوجوانان بین ۱۲ تا 1۱۸ سال آغاز شده است ولی از آنجاییکه ورود این واکسن ها به ایران ممنوع شده، ما نمی توانیم از این واکسن برای کودکان و دانش آموزان استفاده کنیم!

وی اما در عین حال افزود: البته با توجه به اهمیت موضوع ، در ایران نیز متخصصان، در حال تست واکسن ایران برکت روی نوجوانان و جوانان هستند تا پس از اثبات اثرگذاری آن، واکسیناسیون عمومی بازه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال را آغاز کنند.

مردانی در پاسخ به این سوال که آیا واکسن کرونای فایزر و مدرنا، اثرگذاری قابل قبولی را روی کودکان و نوجوانان داشته است؟ گفت: بله. اتفاقا اگر مثلا واکسن های یاد شده روی شهروندان بالغ، اثرگذاری ۹۵ درصدی دارد، این واکسن ها روی کودکان و نوجوانان و جوانان تقریبا ۱۰۰ درصد موثر بوده است!

این عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا در خصوص احتمال واکسیناسیون دانش آموزان تا آغاز سال تحصیلی جدید نیز گفت: احتمال آنکه واکسن ایرانی برای کودکان و دانش آموزان بتواند تست های لازم را پاس کند و به زودی مجوز بگیرد هست. ولی تاکنون در جلسات ما تصمیمی در مورد واکسیناسیون دانش آموزان و آغاز حضوری سال تحصیلی جدید گرفته نشده و همه چیز بستگی به شرایط شهریور و مهرماه کشور و استان ها دارد.